Τι είναι η φλεγμονή και πώς είναι χρήσιμη για το σώμα;

Οι αναφορές που έχουμε κάνει στην φλεγμονή είναι πάρα πολλές. Ειδικά στην κετογονική διατροφή ο στόχος μας είναι να αποφύγουμε τις φλεγμονές.

Τι ακριβώς όμως συμβαίνει όταν μια φλεγμονή παρουσιάζεται; Πώς όμως μπορεί να είναι μια ευεργετική ένδειξη για τον οργανισμό; Στο σημερινό άρθρο θα αναλύσουμε τον γρίφο της φλεγμονής και πως ο οργανισμός μπορεί κάποιες φορές να επωφεληθεί από την παρουσία της.

Η φλεγμονή είναι η αντίδραση του οργανισμού σε τοπικό τραυματισμό ή βλάβη.

Μια πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι όταν οι ενήλικες είχαν υψηλή πρόσληψη αντιοξειδωτικών από τρόφιμα είχαν πολύ χαμηλότερα επίπεδα φλεγμονωδών βιοδεικτών στο αίμα τους. Γεγονός που θα μείωσει τον κίνδυνο για πολλές χρόνιες ασθένειες.

Τι ακριβώς συμβαίνει;

Η διαδικασία της φλεγμονής ενεργοποιείται για να βοηθήσει το σώμα όταν χρειάζεται αποκατάσταση των τραυματισμών. Θα πρέπει να είναι μια οξεία απόκριση επειδή τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος αφαιρούν γρήγορα τον κατεστραμμένο ιστό και καταστρέφουν τυχόν μικροοργανισμούς που έχουν εισβάλλει.

Η φυσιολογική δομή του ιστού αποκαθίσταται και τα ανοσολογικά σήματα που ενισχύουν τη φλεγμονώδη απόκριση απενεργοποιούνται. Τώρα, τα κύτταρα του ανοσοποιητικού υποχωρούν πίσω στην κυκλοφορία του αίματος. Έτσι, θα λέγαμε η τάξη αποκαθίσταται και αυτός ο τύπος φλεγμονής εμφανίζεται με κανονικές διεργασίες επούλωσης. Για παράδειγμα, μετά από ένα ελαφρύ κόψιμο ή τραύμα.

Η ενεργοποίηση της φλεγμονής

Η φλεγμονώδης απόκριση σε κάθε περίπτωση είναι παρόμοια. Έτσι, η πρώιμη ανταπόκριση γίνεται από τα κύτταρα που επενδύουν τα αιμοφόρα αγγεία τοπικά στο σημείο του τραυματισμού. Αυτά είναι τα κύτταρα του αγγειακού ενδοθηλίου. Πρώτον, διαστέλλονται φέρνοντας περισσότερο αίμα στην περιοχή και στη συνέχεια, τα κύτταρα αποκολλώνται ελαφρώς επιτρέποντας στο υγρό και τις πρωτεΐνες από το αίμα να μετακινηθούν στους περιβάλλοντες ιστούς, προκαλώντας τοπικό οίδημα.

Τα ενδοθηλιακά κύτταρα ανταποκρίνονται επίσης στον τραυματισμό εκκινώντας έναν ντόμινο σημάτων που κατευθύνονται στα κύτταρα του ανοσοποιητικού που κυκλοφορούν στο αίμα. Με τη λήψη αυτών των σημάτων, τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος συγκεντρώνονται αμέσως σε αυτήν την τοπική περιοχή. Έτσι αρχίζουν να εγκαταλείπουν το αίμα και συγκεντρώνοντε στο ενδοθήλιο που έχει πλέον διαρροή.

Αυτές οι τοπικές αλλαγές προκαλούν τα τέσσερα βασικά σημάδια της φλεγμονής:

• ερυθρότητα
• θερμότητα
• πρήξιμο
• πόνο

Δυσλειτουργία και φλεγμονή

Η δυσλειτουργική φλεγμονή εμφανίζεται όταν η ανοσολογική απόκριση είναι χρόνια και δεν υποχωρεί. Η χρόνια φλεγμονή μπορεί να εμφανιστεί σε πολλά διαφορετικά μέρη του σώματος ως απάντηση σε πολλές διαφορετικές ασθένειες. Παράδειγμα, αυτοάνοσα νοσήματα όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου, και ο διαβήτη τύπου 2.

Φυσικά, η βλάβη μπορεί να προκληθεί από πολλούς διαφορετικούς παράγοντες. Μπορεί να είναι φυσική:

• μηχανικός τραυματισμός
• ζέστη
• κρύο
• έκθεση στον ήλιο

Μπορεί να είναι τοξική:

• διαβρωτική χημική ουσία
• ακτίνες Χ

Ή λόγω μολυσματικού παράγοντα:

• ιός
• βακτήρια
• παράσιτα

Τι ρόλο παίζει η διατροφή;

Μια αντιφλεγμονώδης διατροφή είναι πολύ σημαντική για τη διατήρηση της οξείας φλεγμονής που καταλήγει στην επούλωση πληγών. Η επούλωση των πληγών είναι πολύ πιο αργή σε άτομα που υποσιτίζονται. Διαφορετικά στοιχεία στη διατροφή μπορούν επίσης να επηρεάσουν την πορεία της χρόνιας φλεγμονής.

Τα τρόφιμα που έχουν προφλεγμονώδεις ιδιότητες επειδή προάγουν την εισροή ανοσοκυττάρων στον ιστό θα αυξήσουν τον κίνδυνο περαιτέρω βλάβης και ασθενειών. Για αυτό συνεχίζω να επισημαίνω την αποβολή τροφών όπως το χοιρινό, κοτόπουλο και αγελαδινών γαλακτοκομικών.

Αντίθετα, τα τρόφιμα με αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες βοηθούν στην επίλυση της φλεγμονής, προάγοντας την επούλωση, έτσι ώστε τα κύτταρα του ανοσοποιητικού να μπορούν να επιστρέψουν στο αίμα και το σώμα να βρίσκεται σε ομοιόσταση.